6. De gerechtelijke reorganisatie - Algemeen
Geconfronteerd worden met financiële problemen als onderneming hoeft niet steeds te resulteren in een faillissement. Soms kan een gerechtelijke reorganisatie een oplossing brengen.
Voor wie?
Elke onderneming (natuurlijke persoon, vennootschap of vrij beroep)
Die kampt met tijdelijke financiële problemen.
Welke financiële problemen?
De aard van de tijdelijke financiële problemen is daarbij minder relevant. Er dient enkel aangetoond te worden dat de onderneming in staat zal zijn de kosten, die gepaard gaan met de huidige activiteit, kan blijven betalen alsook voldoende afbetalingscapaciteit heeft om de bestaande schulden, weliswaar grotendeels herleid, te kunnen afbetalen over een periode van maximaal 60 maanden.
Wat is het eigenlijk?
Het is een procedure waarbij je als onderneming, onder toezicht van de rechtbank, een sanering van je schulden doorvoert. De wet geeft hier verschillende mogelijkheden voor. Waar je tot 1 september 2023 kon kiezen voor een minnelijk akkoord, een collectief akkoord of een overdracht van de activiteiten van de onderneming zijn sedert 1 september 2023 de mogelijkheden aanzienlijk gewijzigd.
Openbaar of besloten?
Een eerste, zeer belangrijke, nieuwigheid is dat men vanaf 1 september 2023 de keuze heeft tussen een openbare procedure of een besloten procedure. De onderneming kiest zelf welke procedure ze wil. Elk van de keuzes heeft haar voordelen en (soms ook wel) nadelen. Zo blijft de besloten procedure geheim en zal niemand, behoudens de betrokken schuldeisers, weten dat er een gerechtelijke reorganisatie loopt. Nadeel is dan weer dat men niet het voordeel van de opschorting geniet, die men wel heeft bij de openbare procedure en die voor veel ondernemingen toch van groot belang is om wat ‘ademruimte’ te creëren.
Minnelijk of collectief?
Zowel binnen de openbare als de besloten procedure kan de onderneming dan kiezen tussen een minnelijk akkoord met één of meerdere schuldeisers of een collectief akkoord met al haar schuldeisers.
Grote ondernemingen?
Voor grote ondernemingen is een speciale (en zeer complexe) procedure voorzien als zij kiest voor de openbare gerechtelijke reorganisatie door collectief akkoord. Een grote onderneming is elke onderneming die gedurende de 2 voorgaande jaren voldeed aan één van de volgende criteria:
meer dan 250 werknemers;
een jaaromzet, exclusief BTW, van 40 miljoen euro;
een balanstotaal van 20 miljoen euro.
De gerechtelijke reorganisatie door overdracht van de activiteiten van de onderneming?
Deze procedure is sedert 1 september 2023 verdwenen als onderdeel van een gerechtelijke reorganisatie. De overdracht van de activiteiten van de onderneming blijft mogelijk, maar het zal niet meer verlopen in het kader van een gerechtelijke reorganisatie. De reden hiervoor is eenvoudig. De praktijk heeft duidelijk gemaakt dat hier eigenlijk geen sprake is van een gerechtelijke reorganisatie, maar van een legale sterfhuisconstructie die zeker geen reorganisatie is. De overdracht onder gerechtelijk gezag blijft dus mogelijk, maar valt vanaf 1 september 2023 niet meer onder de procedure gerechtelijke reorganisatie.
Wat zijn de gevolgen voor de onderneming als men dergelijke procedure start?
De onderneming kan (tijdelijk) niet meer failliet worden verklaard, indien zij gekozen heeft voor de openbare procedure.
Bij de openbare procedure kunnen de gerechtsdeurwaarders de uitvoeringen niet verderzetten, tenzij er reeds een verkoopdag werd vastgesteld voordat de procedure werd gestart. Maar ook voor deze vastgestelde verkoopdagen kan men aan de rechtbank vragen om ze alsnog op te schorten.
Er zal een rechter worden aangeduid (de gedelegeerd-rechter) die de onderneming gedurende de ganse procedure opvolgt en aan de rechtbank advies geeft over de voorstellen die de onderneming doet voor de sanering van heer schulden.
Opgelet:
Het is geen goed idee om de procedure van de gerechtelijke reorganisatie te gebruiken, enkel en alleen, om schuldeisers te gaan dwarsbomen, terwijl de onderneming in feite geen overlevingskansen heeft.
De voorzitter van de Ondernemingsrechtbank die moet oordelen over de toelating tot de procedure van gerechtelijke reorganisatie zal “marginaal” toetsen of de onderneming die de gerechtelijke reorganisatie vraagt niet reeds reddeloos verloren is. Als dat het geval zou zijn, dan zal de onderneming failliet worden verklaard.
Voor nieuwe schulden ontstaan na de opening van de procedure kunnen schuldeisers nog steeds uitvoeren.
Indien de schuldsanering, opgenomen in het door de Rechtbank gehomologeerd plan niet correct verloopt, kan elke schuldeiser de stopzetting van de goedgekeurde schuldsanering vragen en kan elke schuldeiser opnieuw gaan uitvoeren voor zijn originele schulden en desnoods het faillissement uitlokken.